2023, yapay zeka alanında çığır açan gelişmelerle dolu bir yıl oldu. Büyük şirketlerin kıyasıya rekabeti, yenilikçi yapay zeka araçlarının yükselişi ve güvenlik endişeleri sektörün odağında yer aldı. Yılın öne çıkan gelişmelerini bu yazıda derledik.
2023, şüphesiz yapay zekanın yılı oldu. Geçtiğimiz yılın yükselen yıldızı OpenAI’nin üretken yapay zeka aracı ChatGPT’nin geniş kitlelere yayılmasıyla birlikte, 2023 yılı başta teknoloji devleri Microsoft, Meta ve Google olmak üzere bu alanda yazılım geliştiren şirketler arasında ciddi bir rekabete sahne oldu. Ve rekabet elbette kullanıcıların işine yaradı. Yapay zeka devriminin öncüleri dünyayı sarsan yeni araçlar ve ürünler piyasaya sürerken, yapay zekaya erişim daha yaygın hale geldi. Bu durum haliyle yapay zekanın potansiyel kötüye kullanım endişelerini artırdı. Yapay zeka alanında 2023 yılının en çok konuşulan gelişmelerine göz atalım:
Google’dan Bard, Microsoft’tan ChatGPT destekli Bing art arda geldi
Şubat 2023’te Google yapay zeka destekli konuşma yazılımı için ChatGPT’ye rakip olacak Bard’ı tanıttı. Yapay zeka sohbet robotlarına yönelik hızla artan ilgiye Google’ın verdiği yanıt olan Bard, Temmuz 2023’te 50 ülkede kullanıma açıldı. İngilizce, Japonca ve Korece olmak üzere yalnızca üç dilde kullanıma sunulduktan sonra, Bard artık Arapça, Almanca, Çince, İspanyolca, Fransızca ve Hintçe de dahil olmak üzere yaklaşık 40 dilde içerik üretebiliyor.
8 Şubat’ta Bard’tan sadece bir gün sonra tanıtılan Microsoft’un ChatGPT destekli platformu yeni Bing’in ön izlemesi için 2 günde 1 milyondan fazla insan kayıt yaptırdı. Microsoft, Kasım 2023’te özellikle ChatGPT ile daha iyi rekabet edebilmek için Bing Chat’in adını Copilot olarak değiştirdiğini açıkladı.
Elon Musk’tan insan benzeri bir asistan: Grok
Her fırsatta yapay zekanın insanlığın geleceği açısından sahip olduğu endişe verici potansiyelden bahseden ünlü teknoloji insanı Elon Musk, Kasım ayı içerisinde yapay zeka sohbet robotu “Grok”u duyurdu. Sohbet robotunun sosyal medya platformu X’e de entegre edileceğini söyleyen Musk, Grok’u insan benzeri bir asistan olarak tanımladı.
2023’te OpenAI ChatGPT’nin şimdiye kadarki en gelişmiş sürümü GPT-4’ü piyasaya sürdü. GPT-4, artık sadece metne dayalı komutlara cevap vermekle kalmayıp, şarkılar besteleme veya kullanıcının yazım tarzını öğrenme gibi daha güvenli ve kullanışlı özelliklere sahip bir modele dönüştü. Ayrıca, metne dayalı komutların yanı sıra görsel girdileri de algılayabiliyor. Ayrıca, 25 bin kelimeye kadar işleyebiliyor, ki bu rakam ChatGPT’nin yaklaşık sekiz katı.
Meta’dan ses ve görüntü alanında yapay zeka destekli iki yeni araç
Samsung Electronics, mobil yapay zeka çözümü Galaxy AI ile yapay zeka alanına iddialı bir giriş yaptı. Galaxy AI’nin entegre çeviri ve kişiselleştirilmiş deneyimler sunması mobil iletişim engellerini ortadan kaldırırken, Samsung, Galaxy AI ile kullanıcıların günlük yaşamında yer alan yapay zekayı yeni bir seviyeye taşımayı hedeflediğini duyurdu.
Google Aralık ayında “bugüne kadar oluşturduğu en yetenekli genel yapay zeka modeli” olarak tanımladığını Gemini’ı duyurdu. Çok modlu bir yapay zeka modeli olan Gemini, metin, görüntüler, ses, video ve kodlama dilleri gibi farklı türdeki bilgileri genelleştirip sorunsuz bir şekilde anlayabiliyor, bunlar üzerinde çalışabiliyor ve birleştirebiliyor.
Yapay zeka alanında 2023 yılında birçok proje üzerinde mesai harcayan Meta, yılın son günlerinde ses ve görüntü alanındaki iki yeni aracı duyurdu. Bunlar yapay zeka destekli ses klonlama aracı AudioBox ve yapay zeka destekli görsel oluşturucu Imagine. Her iki ürün de Meta’nın yapay zeka alanında Google ve Microsoft’a ciddi bir takip olduğunu ortaya koyan ürünler olarak dikkat çekti.
Bu yıl sosyal medyada viral olan görüntülerden olan Papa Francis’in beyaz şişme montlu fotoğrafının yapay zeka ürünü çıkması çoğumuzu şaşkınlık içerisinde bıraktı. Papa haricinde Donald Trump, Vladimir Putin ve Will Smith gibi bazı isimlerin AI yardımıyla yaratılmış görsellerinin gerçek olup olmadığı ile ilgili tartışmalar uzun süre gündemden düşmedi.
Teknoloji insanlarından yapay zekayı durdurun çağrısı
Mart ayında Elon Musk ve yapay zeka alanında bir grup uzman ile sektör yöneticisi, OpenAI’ın yeni çıkardığı GPT-4 modelinden daha güçlü yapay zeka eğitim sistemlerinin altı ay boyunca durdurulmasını talep etti. Musk ve diğer uzmanlar, toplum ve insanlık için olası risklere dikkat çekerek bu çağrıyı açık bir mektupla yaptılar. İmza kampanyasına katılan 1000’den fazla kişi, bu çağrıya destek verdi.
Endişeler, yapay zekanın kötüye kullanımının sadece yanlış bilgi ve sahte pornografi oluşturmaya sınırlı olmadığını, aynı zamanda “kötü niyetli aktörlerin” yapay zeka kullanımı ile yeni virüsler oluşturup bunları dünyaya salarak insanlığın temellerini tehdit edebileceğini gösterdi. Bu konuda endişelerin önüne geçmek adına somut girişimlerde bulunan ülkelerden biri Hindistan oldu. Ülkenin bilişim bakanı özellikle deepfake videoların ve uygulamaların yayılmasıyla daha iyi mücadele etmek için bir düzenlemeye ihtiyaç duyulduğu konusunda bakanlık olarak fikir birliğine vardıklarını duyurdu.
Ve bazı ülkeler yapay zeka konusunda erişim sınırlamasına varan kararlara imza attılar. İtalya, Batı’da ChatGPT’yi yasaklayan ilk ülke oldu. Bu kararda, OpenAI’nin kullanıcıların chatbot ile yaptığı konuşmaların başlıklarını görüntülemesine izin veren bir veri ihlali bulunduğu iddiası gerekçe gösterildi. İtalya’nın bu adımının ardından, Almanya da benzer veri güvenliği endişeleri nedeniyle ChatGPT’nin engellenebileceğine dair sinyaller verdi.
Avrupa Birliği, dünyanın ilk ‘Yapay Zeka Yasası’nı kabul etti
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Avrupa Parlamentosu ve üye ülkeler, dünyadaki ilk “Yapay Zeka Yasası” konusunda anlaşmaya vardı. Bu yeni yasa, yüz tanıma amacıyla veri tabanı oluşturan tüm sistemleri yasaklıyor. Aynı zamanda su, enerji, yargı, sağlık ve biyometri gibi alanlarda kullanılan yapay zeka sistemlerini “yüksek risk” kategorisine alarak, daha sıkı kurallar getiriyor. Bu düzenlemeler, söz konusu alanlarda yapay zekanın kullanımını daha kontrollü hale getirerek güçlendiriyor.
